Pietra Dura - "malowanie w kamieniu"

Od zarania dziejów, sztuka towarzyszy człowiekowi mając niesamowicie duży wpływ na jego egzystencję. Już od starożytności, kamienie naturalne zyskały na popularności i stały się, podstawowym materiałem, z którego powstawały oszałamiające budowle oraz ich detale. Nadchodzące epoki, dawały szansę na rozwój nowych techniki oraz możliwości tworzenia pięknych grobowców, rzeźb czy popiersi. Już w starożytności, dekoracje w postaci mozaiki zdobiły ściany czy posadzki. Ale dopiero wraz z nadejściem epoki renesansu, we Włoszech w XVI w. w Rzymie, narodziła się zachwycająca technika zwana dumnie Pietra Dura. W tłumaczeniu na język włoski, Pietre dure to liczba mnoga oznaczająca „twarde kamienie”. Czasami spotyka się również termin „florencka mozaika”, bo to właśnie florenccy artyści, wypracowali jej pełną dojrzałość. XVII wieku technika znana była już w całej Europie, aż dotarła do Indii, gdzie została reinterpretowana w rodzimym dla hinduskiej kultury stylu.

Sama technika, w odróżnieniu od dobrze znanej nam mozaiki, polega na inkrustacji, zdobieniu powierzchni, przyciętymi i dokładnie dopasowanymi do siebie kawałkami kamieni, tworząc w ten sposób obraz. Co ważne, kamienie muszą być tak dopasowane, żeby nie było widać śladu łączeń miedzy nimi. Po sklejeniu oraz zamknięciu powstałego wzoru w solidną ramę, cała powierzchnia jest szlifowana, aby osiągnąć efekt jednolitości. Do jej tworzenia wykorzystywano głównie kolorowe kamienie, zwłaszcza marmury, a także kamienie półszlachetne, a nawet szlachetne. Kamieniami bazowymi przedmiotów Pietra Dura są najczęściej zielone, białe lub czarne marmury. Do najpopularniejszych i najbardziej cenionych obiektów, zaliczyć można blaty stołów (produkowane w Indiach po dziś dzień). To istne dzieła sztuki, przedstawiające motywy florystyczne, zwierzęta czy nawet sceny rodzajowe. W technice Pietra Dura powstawały również mniejsze przedmioty, takie medaliony, biżuteria, panele ścienne, elementy dekoracyjne wstawiane w meble, misy, jardiniery, ozdoby ogrodowe, ławki itp. Swego czasu, dużą popularność zyskały kopie istniejący obrazów, najczęściej portrety wykonywane specjalnie na zamówienie. Nie było mniejszego czy większego kompleksu pałacowego, który nie mógłby pochwalić się chociażby jednym obiektem wykonanym w tej urzekającej oko technice. Jej popularność trwała do końca XIX wieku. Z nadejściem modernizmu, Pietra Dura odeszła w cień aby po latach ponownie wrócić na podium luksusu. Najbardziej rozpoznawalne dzieła sztuki, wykonane w tej technice to Cappella dei Principi we Florencji oraz mauzoleum Taj Mahal w Indiach. Dziś, przechadzając się po muzeach i pałacach Europy, niejednokrotnie natrafimy na artefakty Pietra Dura. Dla znawców sztuk piękny, godnymi polecenia są wyspecjalizowane domy antykwaryczne spotykane we Włoszech, Francji czy Wielkiej Brytanii, które zajmują się sprzedażą, oryginalnych, pochodzących z epoki renesansu wyrobów, powstałych w pracowniach mistrzów Florenckich.